ABD Dışişleri Bakanlığı, Romanya'ya yönelik 280 milyon dolar değerinde bir Patriot hava savunma sistemi ve ilgili ekipmanların satışını onayladı. Bu satış, Yabancı Askerî Satış (FMS) programı çerçevesinde gerçekleşecek. İlgili karar, Savunma Güvenliği İş Birliği Ajansı (DSCA) tarafından Kongre’ye bildirildi. DSCA’ndan yapılan açıklamada, Washington’un NATO’nun doğu kanadındaki önemli bir müttefikin güvenliğini artırma hedefinin altı çizildi.
Satışın Kapsamı ve İçeriği
Romanya'nın Hava Savunma Kapasitesini Artırma Hedefiyle Kritik Satış Anlaşması Romanya, bölgedeki güvenlik tehditlerine karşı hava savunma sistemlerini güçlendirmek amacıyla önemli bir adım atıyor. Bu kapsamda, Romanya'nın savunma ihtiyaçlarına yönelik olarak gerçekleştirilecek kapsamlı bir anlaşma ile ileri teknoloji ürünleri için tedarik talep edilmiş durumda. Söz konusu talepler arasında, AN/MPQ-65 Konfigürasyon 3+ Artırım 3 radar sistemi, Patriot Hava Savunma Sistemi Atış Kontrol İstasyonu, iki adet M903 lançer ve bir adet EPP III elektrik güç ünitesi yer alıyor. Bu ekipmanların yanı sıra, anlaşma çerçevesinde lançer modifikasyon kitleri, PAC-3 Füze Segmenti Geliştirme kiti, jeneratörler, yedek parçalar, taşıyıcı araçlar ve şifreli iletişim sistemleri gibi birçok kritik malzeme de temin edilecek. Ayrıca, Romanya'nın bu anlaşmadan faydalanacağı teknik destek, lojistik hizmetler, gizli yazılımlar ve detaylı teknik dokümanlar da projenin önemli bileşenlerini oluşturuyor. Ülkenin hava savunma yeteneklerini artırarak, savunma stratejileri çerçevesinde bölgesel güvenliği sağlama amacı taşıyan bu girişim, Romanya'nın NATO ile olan iş birliklerini de güçlendirecek bir adım olarak değerlendiriliyor. Romanya'nın hava savunma sistemlerinin modernizasyon süreci, sadece kendi ulusal güvenliğini değil, aynı zamanda bölgedeki NATO müttefikleri ile iş birliğini de destekleyecek bir yapı sunuyor.
Uzun Vadeli İş Birlikleri
Patriot sisteminin tedarik sürecinde ana yükleniciler olarak, ABD'nin Massachusetts eyaletindeki RTX Corporation ve Maryland eyaletindeki Lockheed Martin firmaları belirtilmiştir. Henüz bir offset anlaşmasının duyurulmamasıyla birlikte, bu tür düzenlemelerin doğrudan Romanya ile iş birliği içerisinde olan şirketler ile müzakere edilmesi beklenmektedir. Anlaşmanın uygulanması sürecinde, beş ABD hükümet yetkilisi ve beş yüklenici personelin eğitim ve sistem entegrasyonu için Romanya’da üç yıl boyunca görev yapacağı açıklandı. Bu durum, hem teknoloji transferi hem de bilgi birikiminin artırılması açısından önemli bir fırsat oluşturuyor.
Modernizasyon Süreci ve Gelecek Adımlar
Romanya, 2020 Eylül ayında ilk Patriot sistemi tedarik ettikten sonra, 2023 yılı itibarıyla üç sistem daha eklemiştir. Son olarak, 2024 yılının Aralık ayında Karadeniz kıyısındaki Capu Midia eğitim merkezinde gerçekleştirilen gerçek atış testlerinin ardından, 74. Hava Savunma Füze Alayı'nın tam operasyonel kapasiteye ulaşması sağlandı. Bu gelişme, sistemin ulusal savunmaya ve NATO'nun kolektif güvenlik yapısına entegrasyonunu pekiştirmiştir. Bunun yanı sıra, Güney Koreli savunma şirketi LIG Nex1, Mart 2024’te Romanya’nın devlet savunma şirketi ROMARM ile kısa menzilli hava savunma sistemleri geliştirilmesi ve üretimi konusunda bir mutabakat zaptı imzalamıştır. Bu anlaşma yerel üretim, teknoloji transferi ve ortak geliştirme unsurlarını kapsamaktadır.
ABD ile İlişkiler ve Diğer Satışlar
ABD Dışişleri Bakanlığı, 2024 yılının Ekim ayında Romanya’ya 110 milyon dolar değerinde Sentinel radar sistemlerinin satışını da onayladı. Bu, ABD ile Romanya arasındaki güvenlik iş birliğini güçlendiren diğer bir adım olarak değerlendirilmektedir. Patriot hava savunma sisteminin teknik özellikleri, taktik balistik füzeler, seyir füzeleri ve uçaklara karşı etkinlik sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. 1970'lerde geliştirilen ve 1980'lerde hizmete giren sistem, modüler yapısıyla bir saatten daha kısa bir süre içinde konuşlandırılabilir. Hedeflerin tespit ve takibi AN/MPQ-65 radar ile gerçekleşirken, angajman kontrolü ise AN/MSQ-104 kontrol istasyonu tarafından sağlanmaktadır.
Patriot Sisteminin Teknik Özellikleri
MIM-104 Patriot hava savunma sistemi, tehditlerin türüne göre farklı füze türleriyle donatılabilir. PAC-2 GEM-T füzeleri 90 kg’lık parçacıklı harp başlığı taşırken, PAC-3 MSE füzeleri “vur-çar” teknolojisi ile balistik füzeleri doğrudan imha edebilir. Her M901 lançeri, dört adet PAC-2 veya on altı adet PAC-3 füzesi taşıyabilmektedir. Patriot sistemi, 70 km menzil capına sahip olup, 24 km'nin üzerindeki irtifalardaki hedefleri etkili bir şekilde vurma kabiliyetine sahiptir. Bu yönüyle, Romanya'nın bölgesel güvenliği açısından da önemli bir aktör haline gelmektedir.
